प्रधानमंत्री जन धन योजना (PMJDY)
ही योजना सुरू करण्याची घोषणा देशाचे पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांनी 15 ऑगस्ट 2014 रोजी स्वातंत्र्य दिनानिमित्त केली होती. 2014 मध्ये पंतप्रधान झाल्यानंतर ही त्यांची पहिली मोठी योजना असावी. प्रधानमंत्री जन धन योजना हे आर्थिक समावेशनासाठी सरकारने उचललेले क्रांतिकारी पाऊल होते. देशाच्या दुर्गम भागात बँकिंग सेवा पोहोचणे जन धन योजनेमुळेच शक्य झाले. जन धन योजनेंतर्गत आतापर्यंत करोडो खाती उघडण्यात आली आहेत.
बँकिंग सेवा समाजातील अशा घटकांपर्यंत पोहोचल्या आहेत, जे आतापर्यंत या सेवांपासून वंचित होते. ही अशी योजना होती ज्यात बँकर्स खेड्यापाड्यात जाऊन खाती उघडण्यासाठी शिबिरे आयोजित करतात. जन धन खाती आधार कार्डशी लिंक केल्यावर त्यावर कोणत्याही हमीशिवाय रु. 2000 ते रु. 10000/- ची ओव्हरड्राफ्ट सुविधा दिली जाते.
जन धन योजना बँक खाते उघडण्याचा मुख्य उद्देश समाजातील खालच्या स्तरातील कमी उत्पन्न असलेल्या लोकांना बँकिंगच्या कक्षेत आणणे आणि त्यांना मूलभूत सुविधा उपलब्ध करून देणे हा होता. यासोबतच ओव्हरड्राफ्टद्वारे छोटी कर्जे देऊन त्यांना स्वावलंबी बनवून विमा इत्यादी सुविधांनी कव्हर करावे लागले. ही मोहीम PMJDY सरकारने मोठ्या प्रमाणावर राष्ट्रीय स्तरावर सुरू केली होती. आणि या आर्थिक समावेशन मिशनच्या माध्यमातून करोडो लोकांशी जोडले गेले. भारतातील प्रत्येक कुटुंबाला बँकिंग खाते, आर्थिक साक्षरता, क्रेडिटची उपलब्धता, पेन्शन आणि विमा सुविधा बँकिंगच्या मूलभूत सुविधेशी जोडून त्यांना जोडणे हा या अभियानाचा मुख्य उद्देश होता.
जन धन योजना कर्ज योजना 2023
2014-15 मध्ये सरकारने प्रधानमंत्री जन धन योजनेंतर्गत बँकांमार्फत शून्य शिल्लक खाती मोठ्या प्रमाणावर उघडली. या pmjdy खात्यांमध्ये 10,000 रुपयांपर्यंतचा ओव्हरड्राफ्ट देण्याची तरतूद करण्यात आली आहे. जी व्यक्ती आपल्या जन धन खात्यात नियमित बचत करते. त्याला त्याच्या पात्रतेनुसार 10000 पर्यंत कर्ज (ओव्हरड्राफ्ट) दिले जाते. त्यामुळे तुम्हाला तुमचा स्वतःचा छोटा व्यवसाय सुरू करायचा असेल, तर जन धन योजनेत तुम्हाला अल्प रक्कम कर्ज सहज मिळू शकते.
PMJDY खाते कसे उघडायचे?
जन धन योजना खाते उघडणे खूप सोपे आहे. जर तुम्ही अद्याप बँकेत कोणतेही खाते उघडले नसेल, तर तुम्ही जवळच्या बँकेच्या शाखेत किंवा बँक ग्राहक सेवा केंद्रात जाऊन ते उघडू शकता. हे शून्य शिल्लक खाते आहे. जर तुमच्याकडे खात्यात ठेवण्यासाठी पैसे नसतील तर काही फरक पडत नाही कारण हे खाते शून्य शिल्लक खाते आहे. आणि किमान रकमेची तरतूद नाही.
म्हणूनच तुमच्याकडे अद्याप खाते नसले तरीही, तुम्ही जवळच्या शाखेत किंवा बँक कस्टमर केअर सेंटरमध्ये त्वरित उघडू शकता. तुम्हाला एक पानाचा फॉर्म दिला जाईल, तो भरून आणि त्यासोबत तुमचे ओळखपत्र आणि पत्त्याचा पुरावा दिल्यास तुम्ही सहज खाते उघडू शकता.
जन धन योजनेसाठी पात्रता काय आहे-
प्रधानमंत्री जन धन योजना खाते उघडण्यासाठी कोणत्याही विशेष पात्रतेची आवश्यकता नाही. काही अटी आहेत ज्या तुम्ही पूर्ण केल्या तर तुम्ही सहज पात्र ठरता.
- तुम्ही भारतीय नागरिक आहात.
- जर मुलाचे वय 10 वर्षांपेक्षा कमी असेल तर ते फक्त पालकांसोबतच उघडले जाईल.
- तुमच्याकडे वैध ओळखपत्र नसेल तर फक्त शून्य शिल्लक खाते उघडले जाईल.
- अशा प्रकारे, बचत खाते उघडण्यासाठी तुमच्याजवळ जवळपास सर्व अटी आणि नियम आहेत.
जन धन योजनेसाठी आवश्यक कागदपत्रे-
- आधार कार्ड किंवा कोणताही वैध ओळखपत्र.
- निवास प्रमाणपत्र (मुख्य ओळखपत्रात दिलेले नसल्यास.)
- मोबाईल नंबर
- एक पासपोर्ट साइज फोटो.
PMJDY- प्रधानमंत्री जन-धन योजना अर्ज PDF डाउनलोड
जर तुम्हाला प्रधानमंत्री जन-धन योजना फॉर्ममध्ये खाते उघडायचे असेल तर तुम्ही जवळच्या बँकेत किंवा सार्वजनिक सेवा केंद्रात जाऊ शकता. तुम्हाला हवा असल्यास,फॉर्म ची एक झेरॉक्स तुमच्या सोबत घेऊ शकता.यामुळे तुम्हाला बँकेत जास्त वेळ थांबावे लागणार नाही.कारण बँकेकडून फॉर्म मागितल्यास तो भरण्यास थोडा वेळ लागू शकतो.
प्रधानमंत्री जन धन योजना चे लाभ-
प्रधानमंत्री जन धन योजना हे सरकारने आर्थिक समावेशाच्या क्षेत्रात उचललेले क्रांतिकारी पाऊल होते. या योजनेच्या माध्यमातून दुर्गम ग्रामीण भागापर्यंत बँकिंग सेवा पोहोचवणे शक्य झाले. आज देशातील जवळपास सर्वच कुटुंबे बँकिंग सेवेत आली आहेत. सरकारच्या या योजनेच्या माध्यमातून बँकांनी गावोगावी जाऊन जनधन खाती उघडण्यासाठी शिबिरे आयोजित केली. आज देशातील नागरिकांना काही भागात त्याचे फायदे दिसत आहेत.